Yedi boru hattıyla enerjide arz güvenliği

Türkiye’nin enerjide arz güvenliğini yedi gaz boru hattıyla desteklediğini belirten BOTAŞ Genel Müdür Yardımcısı Abdulkadir Yaylacı, “Türk Akım olmasaydı Avrupa gibi sıkıntıdaydık. Depolarımız yüzde 100 dolu ve şu ana kadar kullanmadık. 5.9 milyar metreküplük depo kapasitesi, 2023 sonunda 10 milyar metreküpe çıkacak” dedi.  Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle Avrupa’nın enerji darboğazına girdiği süreçte, yedi boru hattı ve 5.8 milyar metreküplük yüzde 100 dolu doğal gaz depolarıyla enerji arz güvenliğini sağlıyor. BOTAŞ Genel Müdür Yardımcısı Abdulkadir Yaylacı, “Türk Akım açılmamış olsaydı şu anda Avrupa gibi biz de sıkıntı yaşıyor olacaktık. O nedenle Mavi Akım ve Türk Akım’da ilk kaynaktaki ilk noktanın Türkiye olması arz güvenliği ve gaz tedarikimiz açısından çok iyi ve önemli” dedi. Şu an Silivri ve Tuz Gölü depolarında toplam 5.8 milyar metreküp doğalgaz bulunduğunu vurgulayan Yaylacı, “2023 sonunda toplam 11 milyar metreküp kapasiteye ulaşacağız. Depomuz yüzde 100 dolu ve şu ana kadar hala kullanmadık” diye konuştu.  TBMM Sanayi, Ticaret ve Enerji Komisyonu’nda enerji düzenlemelerini de içeren torba yasa teklifi görüşülürken milletvekillerine bilgi veren BOTAŞ Genel Müdür Yardımcısı Yaylacı, özellikle konutlar ve KOBİ’lere doğal gazı maliyetlerin altında sattıklarını, sübvanse oranlarının da yüzde 75 civarında olduğunu söyledi. Aralık sonu itibarıyla konutlar için 175 milyar TL, KOBİ’ler içinde 30 milyar TL’lik sübvansiyon uygulamış olacaklarını belirten Yaylacı, 205 milyar TL’lik bu rakamın Hazine bütçesinden karşılanacağını kaydetti. BOTAŞ’ın doğal gazın ithalatından kaynaklanan yüzde 18’lik ithalat vergisi borcunun da 119 milyar TL olduğuna işaret eden Yaylacı, düzenleme ile toplamda 323 milyar TL üzerinden mahsuplaşma olacağını ifade etti. Yaylacı “Doğal gaz pahalıya mı alınıyor?” sorusuna ise şu yanıtı verdi: “Uluslararası piyasadan doğal gaz aldığımız için fiyat artırımlarından etkileniyoruz. Özellikle 2022 yılında Rusya-Ukrayna arasındaki ilişkiler sebebiyle ciddi bir dalgalanma olduğuna, Kuzey Akım’daki tahribatlar nedeniyle fiyatların bir anda yükselmesiyle karşılaştık. Eylül 2022’de bin metreküp fiyatının 3 bin dolara kadar çıktığı oldu. Günümüzde fiyat ne? diyorsanız, şu anda uluslararası piyasada doğal gazın bin metreküpü için fiyatı 1.500 dolar civarında. Uzun, orta ve kısa vadeli olmak üzere kontratlarımız var. İlaveten spot alımlarımız da var. Uzun vadede kontratlarımızda petrole ve TTF’e endeksli olanlar var, sadece Brent olanlar var. Risk yönetimi sebebiyle karma yapıyoruz.”

Fiyatlar Avrupa’nın altında

Yaylacı, yıllar önce imzalanan uzun vadeli anlaşmaların Türkiye’nin aleyhine olduğu iddialarına ise, “Bütün anlaşmalarda iki veya üç yılda bir fiyat revizyonu vardır. Bu alıcıyı da satıcıyı da koruyan bir şeydir. Fiyat arttığında satıcılar revizyon ister, düştüğünde alıcılar revizyon ister. BOTAŞ olarak zamanında revziyonlarımızı yaptık. Avrupa fiyatlarıyla denk genelde. Yani Avrupa hangi fiyattan oluyorsa biz de yaklaşık olarak o fiyattan gaz alıyoruz. Pandemi ve sonrasında fiyatlar aşağı indiği zaman biz o fiyatlardan aldık, hatta onların daha altından aldık. Şu anda Avrupa 1.500 dolardan alıyor ama biz onların gerçekten altında alıyoruz. Bu konuda çok ciddi tecrübemiz var” karşılığını verdi.